• Wiel­ka koniunk­cja Jowi­sza i Satur­na

    21 grud­nia 2020 roku wyda­rzy się coś, cze­go ludz­kość nie doświad­czy­ła od pra­wie 400 lat. Jowisz złą­czy się na ziem­skim nie­bie z Satur­nem na eks­tre­mal­nie małą odle­głość! Tego nie moż­na prze­ga­pić!

    Nie będzie w tym nic na wyrost, jeśli stwier­dzę, że jest to naj­waż­niej­sze wyda­rze­nie astro­no­micz­ne ostat­nich lat. Kon­ku­ren­cja jest co praw­da bar­dzo duża, bo cał­ko­wi­te zaćmie­nia Słoń­ca, czy tego­rocz­na kome­ta C/2020 F3 NEO­WI­SE z powo­dze­niem mogą zostać uzna­ne za takie zja­wi­ska. Ale w kate­go­rii złą­czeń obiek­tów z pew­no­ścią będzie to bez­kon­ku­ren­cyj­ne wido­wi­sko.

    Zapew­ne zna­cie wido­ki 2 lub wię­cej ciał nie­bie­skich bli­sko sie­bie, o któ­rych nie­jed­no­krot­nie piszę na Face­bo­oku. Czy to Księ­życ w pobli­żu pla­net, czy też pla­ne­ty w nie­da­le­kiej odle­gło­ści od sie­bie, zja­wi­ska te przy­cią­ga­ją wzrok i pięk­nie pre­zen­tu­ją się na nie­bie. Zazwy­czaj złą­czo­ne obiek­ty widzi­my w odle­gło­ściach mie­rzo­nych w śred­ni­cach Księ­ży­ca”. Rzad­ko kie­dy zda­rza się coś napraw­dę cia­sne­go” — gdy sepa­ra­cja ukła­du jest mniej­sza, niż roz­miar nasze­go sate­li­ty na nie­bo­skło­nie.

    Tym razem będzie­my świad­ka­mi cze­goś, co ostat­nim razem zda­rzy­ło się w 1623 roku za cza­sów Gali­le­usza!* Otóż Jowisz i Saturn w swo­jej wędrów­ce po eklip­ty­ce (płasz­czyź­nie Ukła­du Sło­necz­ne­go) miną się w odle­gło­ści 6 minut kąto­wych, co sta­no­wi zale­d­wie 15 roz­mia­ru śred­ni­cy Księ­ży­ca na nie­bie!

    Ruch Jowi­sza i Satur­na na sfe­rze nie­bie­skiej od paź­dzier­ni­ka do grud­nia 2020 (źr. Inter­net)

    Prak­tycz­nie przez cały gru­dzień może­my pla­ne­ty oglą­dać nisko nad połu­dnio­wo-zachod­nim hory­zon­tem w bar­dzo nie­wiel­kiej odle­gło­ści, któ­ra z dnia na dzień szyb­ko top­nie­je. w dzień wiel­kiej koniunk­cji sepa­ra­cja pla­net będzie tak mała, że posia­da­cze lor­ne­tek, a nawet tele­sko­pów o dużych powięk­sze­niach zoba­czą oba obiek­ty naraz w jed­nym polu widze­nia! Ba, oprócz zapie­ra­ją­cych dech w pier­si wido­ków pasów chmur na Jowi­szu i pier­ście­ni Satur­na, każ­dy obser­wa­tor dostrze­że przez tele­skop rów­nież 4 gali­le­uszo­we księ­ży­ce Jowi­sza oraz Tyta­na — naj­więk­szy księ­życ Satur­na. Bez uży­cia żad­nych przy­rzą­dów optycz­nych, obser­wa­to­rzy nie­mal nie będą mogli oddzie­lić pla­net od sie­bie. Będzie to wyglą­dać jak jeden świe­cą­cy punkt. Lor­net­ka poka­że punk­to­we obra­zy pla­net i 4 księ­ży­ce Jowi­sza.

    21 grud­nia jak i każ­de­go gru­dnio­we­go wie­czo­ru pla­ne­ty może­my dostrzec gołym okiem tuż po zapad­nię­ciu zmro­ku, sto­sun­ko­wo nisko nad połu­dnio­wo-zachod­nim hory­zon­tem. W dzień naj­więk­sze­go złą­cze­nia zja­wi­sko będzie widocz­ne do oko­ło godzi­ny 18, gdy znaj­dą się już nad samym wid­no­krę­giem.

    Tego po pro­stu nie moż­na prze­ga­pić!

    Symu­lo­wa­ny obraz Jowi­sza i Satur­na z zacho­wa­ną ska­lą obiek­tów i odle­gło­ścią mię­dzy nimi

    *W lip­cu 1623 roku Jowisz z Satur­nem złą­czy­ły się na odle­głość jesz­cze mniej­szą, bo ok 5 minut kąto­wych (jed­na szó­sta śred­ni­cy kąto­wej Księ­ży­ca na nie­bie). W póź­niej­szych latach pla­ne­ty zbli­ża­ły się do sie­bie jesz­cze 2 razy na tak zna­czą­co małą odle­głość — w 1683 roku dzie­li­ło je 11 minut kąto­wych, a w 1961 roku 13 minut kąto­wych. Następ­ne po tego­rocz­nym takie zja­wi­sko będzie mia­ło miej­sce w 2080 roku w mar­cu, gdy Jowisz i Saturn miną się znów w odle­gło­ści ok 6 minut kąto­wych.

    Facebooktwittermailby feather
  • Wyobra­żo­ne życie

    W czwar­tek 8 paź­dzier­ni­ka swo­ją pol­ską pre­mie­rę mia­ła książ­ka Wyobra­żo­ne życie”, autor­stwa Jame­sa Tre­fi­la i Micha­ela Sum­mer­sa. Ten duet naukow­ców — fizyk i astro­nom — posta­rał się o dogłęb­ną ana­li­zę moż­li­wo­ści wystę­po­wa­nia życia na obcych cia­łach nie­bie­skich, ale też ana­li­zę moż­li­wych form i posta­ci takie­go życia 🧐

    Ta ana­li­za to coś wię­cej, niż tyl­ko gdy­ba­nie. To wyj­ście poza strze­la­nie i zga­dy­wa­nie, sku­pie­nie się na moż­li­wych sce­na­riu­szach w opar­ciu o wie­dzę nauko­wą i moż­li­we zja­wi­ska fizycz­ne i che­micz­ne na innych gwiaz­dach, pla­ne­tach i księ­ży­cach. A przy tym jest to świet­na opo­wieść, któ­ra prze­no­si nas na tam­te świa­ty, niczym dobre opo­wia­da­nie z gatun­ku scien­ce-fic­tion 💙


    Będzie­cie zdu­mie­ni, jak wie­le zna­czeń może mieć poję­cie życie”. Bo nie może­my szu­kać go tyl­ko w ramach tego, co zna­my na Zie­mi. Może ono być tak inne od naszych wyobra­żeń, że prze­cho­dząc obok”, nawet go nie zauwa­ży­my!


    Gorą­co zachę­cam Was do zapo­zna­nia się z tą pozy­cją, któ­ra zapew­ni Wam nie­złą inte­lek­tu­al­ną roz­ryw­kę na kil­ka jesien­nych wie­czo­rów! 📖
    Ja już szy­ku­ję egzem­pla­rze kon­kur­so­we (śledź­cie kon­to na Face­bo­oku), a Wam zosta­wiam lin­ka do księ­gar­ni onli­ne, wydaw­nic­twa Coper­ni­cus Cen­ter Press www​.ccpress​.pl, gdzie macie moż­li­wość zaku­pić egzem­plarz dla sie­bie 🙂


    https://​bit​.ly/​34​C​t​knv

    Facebooktwittermailby feather
  • Kosmos — Moż­li­we Świa­ty

    Nie tak daw­no temu wpa­dła mi w ręce książ­ka pt. Kosmos — Moż­li­we Świa­ty” Ann Druy­an. Zapew­ne koja­rzy­cie wspa­nia­łą serię Kosmos autor­stwa Car­la Saga­na. Jej dwu­czę­ścio­wa ekra­ni­za­cja obi­ła się sze­ro­kim echem na świe­cie i war­to ją sobie odświe­żyć choć­by dla wspa­nia­łych reali­za­cji histo­rii i obra­zów tam zawar­tych 🙂

    Tym­cza­sem wspo­mnia­na prze­ze mnie książ­ka to trze­cia część serii. Autor­ką jej jest żona Saga­na — słyn­ne­go, zmar­łe­go już astro­fi­zy­ka, iko­ny świa­ta popu­la­ry­za­cji astro­no­mii, auto­ra słyn­ne­go cyta­tu o Zie­mi — błę­kit­nej krop­ce w oce­anie Wszech­świa­ta 🌍

    Czy­taj dalej!!  Post ID 2360Facebooktwittermailby feather
  • Wresz­cie jasna kome­ta!

    Wysłany dnia: przez Mariusz Grabowski

    Po dwóch obie­cu­ją­cych kome­tach C/2019 Y4 (ATLAS) oraz C/2020 F8 (SWAN), któ­rych zapo­wia­da­ne duże jasno­ści zakoń­czy­ły się fia­skiem, w koń­cu docze­ka­li­śmy się obiek­tu, któ­ry już teraz moż­na obser­wo­wać na pol­skim nie­bie jako kome­tę jasną, zwar­tą i z pięk­nym war­ko­czem. Warun­ki do obser­wa­cji C/2020 F3 (NEO­WI­SE) (bo taką nazwę nosi to cia­ło nie­bie­skie) powin­ny popra­wiać się z dnia na dzień!

    Kome­ta NEO­WI­SE” (nazwa pocho­dzi od kosmicz­ne­go obser­wa­to­rium WISE/NEOWISE, któ­re pro­wa­dzi obser­wa­cje pla­ne­to­id i komet w pod­czer­wie­ni zosta­ła odkry­ta zale­d­wie 27 mar­ca tego roku. Obec­nie minę­ła już na swo­jej orbi­cie punkt przy­sło­necz­ny (pery­he­lium — punkt orbi­tal­ny naj­bliż­szy Słoń­cu) i nic nie wska­zu­je na to, aby bli­skość naszej gwiaz­dy zaszko­dzi­ła kome­cie.

    Obiekt jest bar­dzo jasny, bo osią­ga blask 0.8 magni­tu­do, co moż­na porów­nać do nie­któ­rych jasnych gwiazd na nie­bie. Gło­wa kome­ty jest zwar­ta i jasna, a war­kocz dłu­gi i pięk­ny. Jest to kome­ta dłu­go­okre­so­wa i jej kolej­ny powró w bli­skie rejo­ny Ukła­du Sło­necz­ne­go nastą­pi za nie­ca­łe 7 tysię­cy lat.

    Obec­nie kome­ta prze­by­wa w pobli­żu Słoń­ca i jest widocz­na nad ranem nie­dłu­go przed wscho­dem naszej gwiaz­dy. Utrud­nia to znacz­nie jej obser­wa­cje, ale licz­ne zdję­cia poka­zu­ją, że dostrze­że­nie NEO­WI­SE” jest moż­li­we i łatwe. Kome­ty nale­ży szu­kać tuż po godzi­nie 3 nad ranem bar­dzo nisko nad pół­noc­no-wschod­nim hory­zon­tem. Znaj­du­je się ona w kon­ste­la­cji Woź­ni­cy i moż­na ją namie­rzyć” odno­sząc się do bar­dzo jasnej gwiaz­dy w tam­tym rejo­nie nie­ba — Kapel­li. Wystar­czy odna­leźć ją nie­uzbro­jo­nym okiem i poszu­ki­wać kome­ty dokład­nie pod nią, nisko nad linią wid­no­krę­gu.

    Do dostrze­że­nia kome­ty obec­nie nie­zbęd­na będzie lor­net­ka. A to ze wzglę­du na jasne tło nie­ba o tej porze w tam­tej czę­ści sfe­ry nie­bie­skiej (Słoń­ce jest wte­dy tuż pod hory­zon­tem). Poniż­sza map­ka przed­sta­wia pozy­cję kome­ty przez 3 dni — 6,78 lip­ca nad ranem. W kolej­nych dniach będę umiesz­czał nowe map­ki do łatwe­go odna­le­zie­nia kome­ty, któ­rej pozy­cja z każ­dym dniem będzie coraz lep­sza do obser­wa­cji z Pol­ski. Map­ki będą się poja­wiać wyłącz­nie na Face­bo­oku, gdzie ser­decz­nie zapra­szam — pro­fil Ama­to­rzy Noc­ne­go Nie­ba.

    W poło­wie lip­ca kome­ta będzie widocz­na już przez całą noc i na znacz­nie ciem­niej­szym tle nie­ba. Jej jasność zapew­ne zma­le­je, ale jest szan­sa, że dzię­ki dogod­nym warun­kom obser­wa­cyj­nym będzie ona widocz­na nie­uzbro­jo­nym okiem!

    Pozy­cja kome­ty C/2020 F3 (NEO­WI­SE) w dniach 678 lip­ca 2020

    Facebooktwittermailby feather
  • Porad­nik obser­wa­to­ra Star­link (ów)

    Moi dro­dzy. Wie­le z Was pyta o Star­lin­ki”, czy­li orbi­tu­ją­ce gru­po­wo sate­li­ty tele­ko­mu­ni­ka­cyj­ne. Szu­ka­cie infor­ma­cji w Inter­ne­cie, spraw­dza­cie na forach. Wszyst­ko po to, aby na wła­sne oczy zoba­czyć ten, nomen omen, feno­men na nie­bie. I tu z pomo­cą przy­cho­dzę Wam ja oraz por­tal Ura­nia — Postę­py Astro­no­mii! 🙂

    Wspól­nie z redak­cją Ura­nii opra­co­wa­li­śmy dla Was kom­pen­dium wie­dzy o Star­link, z któ­re­go dowie­cie się co to jest, co to będzie oraz jak obser­wo­wać sate­li­ty tej kon­ste­la­cji. Zapra­szam do zapo­zna­nia się porad­ni­kiem dostęp­nym pod tym lin­kiem, któ­ry znaj­dzie­cie rów­nież w sek­cji Porad­ni­ki na stro­nie 🙂

    Facebooktwittermailby feather